پس از جدی شدن موضوع شیوع کرونا در ایران، دولت طرحی برای حمایت از کسب‌و‌کارهای آسیب‌دیده از کاهش تقاضای تحمیلی آماده کرد. طبق این طرح مبلغ 52 هزار میلیارد تومان تسهیلات با سود 12 درصد به کسب‌و‌کارهای تعیین شده از سوی دولت اختصاص می‌یابد. در همین راستا عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی سه‌شنبه هفته گذشته با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری به تشریح بسته حمایتی دولت از کسب‌و‌کارها پرداخت و گفت: حدود 23 هزار میلیارد تومان از ۷۵ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده سهم یارانه‌بگیران خواهد بود و حدود ۵2 هزار میلیارد تومان به کسب‌و‌کارها تعلق می‌گیرد و ۱۰ گروه مشاغل مشخص شده و کارها در حال آماده شدن است. وی در تشریح شرایط پرداخت این تسهیلات به بنگاه‌های تولیدی گفت: شرط دولت این است که کسب‌و‌کارهای مشمول، کارگران خود را اخراج نکرده باشند. این برنامه روز یکشنبه نهایی می‌شود و از اواخر اردیبهشت پرداخت‌ها شروع خواهد شد. نرخ سود این وام نیز ۱۲ درصد خواهد بود. همتی در این برنامه البته اصلی‌ترین محورهای انتقاد کارشناسان به این طرح را بی‌پاسخ گذاشت. یکی از مهم‌ترین محورهای انتقاد به طرح دولت، انتخاب طرف عرضه به جای تقاضا برای ارائه تسهیلات است. به بیان دیگر، در شرایطی که کشور گرفتار رکود ناشی از افت تقاضا شده، دولت به جای کمک به رشد تقاضا و بازگرداندن رونق به کسب‌و‌کارها، ارائه تسهیلات به تولید را هدف قرار داده است. دیگر انتقاد مطرح شده به طرح دولت، امکان بالای انحراف منابع در هزارتوی شبکه بانکی در نبود نظارت کارآمد بانک مرکزی است. بنگاه‌داری بانک‌های کشور، خطر توزیع رانتی و ناعادلانه این منابع میان بنگاه‌های مرتبط با بانک‌ها و در نتیجه انحراف منابع تسهیلات یادشده را بشدت افزایش می‌دهد. در واقع مسؤولان دولتی در حالی مسؤولیت توزیع ده‌ها هزار میلیارد تومان منابع را به شبکه بانکی سپرده‌اند که این بانک‌ها خود بزرگ‌ترین بنگاه‌داران اقتصاد کشور هستند. حتی با فرض توزیع عادلانه این منابع از سوی بانک‌ها، نحوه هزینه‌کرد این منابع از سوی صاحبان کسب‌و‌کارها مشخص نیست، چرا که در شرایط نبود نظارت کارآمد دولت بر اقتصاد، امکان انحراف این منابع به بخش‌هایی نظیر سرمایه‌گذاری در بورس و... نیز زیاد است. در کنار تمام این انتقادات سهم کم تسهیلات معیشتی در برابر تسهیلات در نظر گرفته شده برای کسب‌وکارها نقد دیگر کارشناسان است.

***

احسان سالمی: اعضای تیم «ساعت خوش»، بعد از بیست و چند سال، از طنازهای دهه 90 و دیگر چهره‌های کمدی جلوترند. این گزاره مثال‌های روشنی دارد. یکی از 3 برنامه پرمخاطب در نوروز، دورهمی مهران مدیری بود که کارگردان و عضو اصلی «ساعت خوش» بود. رضا عطاران پرفروش‌ترین چهره کمدی‌های سینمایی است که از دیگر اعضای این تیم است. این روزها «نون‌خ» سعید آقاخانی هم از پرمخاطب‌ترین‌های تلویزیون است، همان سعید برنامه «سعید و خان‌دایی». باقی چهره‌های ساعت خوش نیز هنوز شیرین‌ترین بازیگران سریال‌های طنز هستند. طبیعی است که از آن تیم همه به یک میزان پیشرفت نکردند. شرایط برای برخی سخت‌تر شد، برخی نیز تا حدودی کم‌کار شدند. بیست و چند سال هم گذشت و خیلی‌های‌شان دیگر به درد نقش‌های روتین و معمولی که بازی می‌کردند، نمی‌خورند و شاید موفقیت برخی از آنها مانند مهران مدیری نیز به این بازمی‌گردد که زمینه فعالیت خود را تغییر دادند. در این گزارش به موفقیت‌ها و تغییراتی که هرکدام از اعضای تیم «ساعت خوش» در سال‌های بعد از این برنامه، در زمینه طنز و کمدی به وجود آوردند، خواهیم پرداخت.

***

مهران مدیری از ساعت خوش تا دورهمی

مهران مدیری پیش از ساعت خوش، پرواز 57 را برای تلویزیون کارگردانی کرده بود. این برنامه، مجموعه طنزی تلویزیونی بود که دهه فجر سال 72 روی آنتن شبکه یک رفت. بازیگرانی که با پرواز 57 وارد فضای طنز شدند تا سال‌ها به فعالیت در این حوزه پرداختند. اعضای پرواز 57 به همراه تعدادی دیگر از بازیگران (که چندان مطرح نبودند) جلوی دوربین مهران مدیری رفتند تا ساعت خوش را رقم بزنند. این مجموعه سال ۷۳ به صورت هفته‌ای یک بار روی آنتن می‌رفت. ساعت خوش اتفاق مهمی در تلویزیون بود که نتیجه تلاقی 2 مولفه مهم بود: اول آنکه تیم خلاقی که مهران مدیری با پرواز 57 آنها را روانه آنتن کرده بود، انگیزه کافی برای ایجاد موقعیت‌های طنز برای مردم را داشتند و از طرفی مدیران تلویزیون می‌دانستند که خنده و شادی یکی از مسائلی است که باید به سمت تولید برنامه‌هایی برای تحقق آن حرکت کرد. ساعت خوش یک برنامه ترکیبی بود که با امکانات آن روز تلویزیون بسیار نوآورانه هم می‌نمود؛ برنامه‌ای 75 دقیقه‌ای با قطعاتی جذاب، موقعیت‌هایی خنده‌دار که با خلق شخصیت‌های آشنا برای مخاطب، وضعیتی سمپاتیک نیز برای خود ایجاد کرده بود. یکی از ویژگی‌های مهم ساعت خوش نقد مسائل روز اجتماعی بود، چیزی که همین امروز در «دورهمی» و «نون‌خ» که محصول 2 عضو ساعت خوش است، نیز می‌بینیم. خدمت دیگری که «ساعت خوش» به تلویزیون و سینما کرد، تحویل یک دوجین بازیگر خوب طنز به سینما بود. کمتر می‌شود سریالی طنز روی آنتن برود و نام یکی از اعضای «ساعت خوش» در تیتراژ آن دیده نشود. فقط به اسامی دقت کنید. مهران مدیری، نادر سلیمانی، امیر غفارمنش، رضا شفیعی‌جم، ارژنگ امیرفضلی، رضا عطاران، حمید لولایی، حسین رفیعی، نصرالله رادش، سعید آقاخانی، یوسف صیادی، فاطمه هاشمی، رامین ناصرنصیر، نعیمه نظام‌دوست، معصومه کریمی، نیما فلاح، علیرضا مسعودی و... مرحوم داوود اسدی و زنده‌یاد پوپک گلدره نیز از اعضای توانمند و خلاق این تیم بودند که خیلی زود بدرود حیات گفتند. مهران مدیری در ادامه با «جنگ 77» و «ببخشید شما» به چهره‌ای سرشناس در طنز تبدیل شد. «پاورچین» اما نقطه عطفی در سریال‌های طنز بود. یک کار ویژه 90 شبی که نبوغ چهره‌هایی چون پیمان قاسمخانی را نیز به همراه داشت. در ادامه پاورچین که طنز موقعیت بر اساس ویژگی‌های شخصیتی کاراکترها می‌ساخت، «نقطه‌چین» و اثر کم‌نظیر «شب‌های برره» و «باغ مظفر» نیز توسط مهران مدیری ساخته شدند. سری مجموعه‌های نوروزی «مرد هزار چهره» نیز از دیگر آثار مهران مدیری بودند که خوش درخشیدند. بعد از مرد «دوهزار چهره»، بنا به دلایل نامعلومی که نشان از عدم درایت مدیران وقت تلویزیون داشت، مهران مدیری «قهوه تلخ» را به شبکه نمایش خانگی برد. به‌رغم توفیق نسبی که این سریال در شبکه نمایش خانگی داشت اما مخاطب تلویزیون کجا و مخاطب نمایش خانگی کجا؟ آن هم در شرایطی که شبکه نمایش خانگی توسعه و قدرت امروز را نداشت. اگر چه امروز نیز تعداد مخاطب در شبکه نمایش خانگی خیلی کمتر از تلویزیون است و اساسا قابل قیاس با آن نیست. «ویلای من» کار بعدی مدیری بود که باز توفیقی پیدا نکرد. «شوخی کردم» هم در ادامه فعالیت‌های مهران مدیری در شبکه نمایش خانگی او را راضی نکرد. او تصمیم گرفت به تلویزیون بازگردد. مدیری برای بازگشت به تلویزیون دلایلی داشت: «من فرزند تلویزیون هستم و عمده زندگیم و همچنین مهم‌ترین آثارم رو در تلویزیون انجام دادم و هیچوقت نمیشه از تلویزیون رفت و برنگشت. شبکه نمایش خانگی قابل مقایسه با تلویزیون نیست، برای اینکه من یک مخاطب ۷۰ میلیونی رو عوض کردم با یک مخاطب ۳ میلیونی که این منو آزار داده تو این سال‌ها. برای اینکه احساس می‌کنم مردم بشدت نیاز دارن به حال خوب، خنده و به لحظات شاد و این تنها کاریه که از دست من بر می‌آد و فکر می‌کنم وقتشه برگردم و این وظیفه رو انجام بدم». بازگشت مدیری با «در حاشیه» کم‌حاشیه برای او نداشت، چرا که با سیستم پزشکی و درمانی شوخی می‌کرد. با این همه دوسری از این مجموعه در تلویزیون پخش کرد. مهران مدیری بعد از یکی دو سال با «دورهمی» به تلویزیون برگشت و هنوز این برنامه را ادامه می‌دهد. وی در همه این آثاری که در این سال‌ها کارگردانی کرده، از بدنه بازیگران «ساعت خوش» استفاده کرده است. اگر چه بازیگران دیگری که به فضای طنز در این سال‌ها اضافه شده‌اند نیز در کار او حضور دارند. جواد رضویان و سیامک انصاری از جمله افرادی هستند که چند سال بعد از ساعت خوش وارد فضای طنز شدند و ایفاگر نقش‌های اصلی کارهای او بوده‌اند.

***

رضا عطاران و «زیر آسمان شهر»

سال 80 «رضا عطاران» از نویسندگان «ساعت خوش»، «زیر آسمان شهر» را نوشت و مهران غفوریان (که به فاصله کمی در کنار نسل محبوب دهه 70 و ساعت خوش قرار گرفته بود) آن را کارگردانی کرد. شاید نه اولین 90 شبی اما اولین 90 شبی پرمخاطب تلویزیون که باز با برجسته کردن کاراکترها و بنا کردن قصه بر ویژگی‌های آنها به طنز موقعیت می‌رسید. خشایار با بازی حمید لولایی که یکی از اعضای تیم ساعت خوش بود، نقشی مهم در این سریال داشت، همچنین نصرالله رادش و معصومه کریمی که از تیم ساعت خوش به این مجموعه اضافه شده بودند. بعد از زیر آسمان شهر، رضا عطاران نویسندگی و کارگردانی آثار مهم دیگری را در تلویزیون عهده‌دار شد. عطاران 3 سال قبل‌تر از نویسندگی در زیر آسمان شهر، «سیب خنده» «مجید دلبندم» و «قطار ابدی» را کارگردانی کرده بود اما اوج موفقیت عطاران به نیمه اول دهه 80 بازمی‌گردد. سال ۱۳۸۳ در مجموعه «خانه‌به‌دوش» علاوه بر بازیگری، نویسندگی و کارگردانی هم انجام داد. این مجموعه که به ‌طور کلی داستانی ساده داشت، توانسته بود مسائل اجتماعی مانند فقر و بی‌پولی، ساده‌انگاری و تازه به دوران رسیدگی را نقد کند و ضمن یک کار طنز، اثر اجتماعی قابل توجهی باشد. حمید لولایی و عطاران از تیم ساعت خوش بازیگران اصلی این سریال بودند. در سال بعد عطاران در کنار سعید آقاخانی مجموعه «متهم گریخت» را ساخت. داستان هاشم‌آقا، به یکی از پرمخاطب‌ترین آثار تلویزیون تبدیل شد. هاشم‌آقا (با بازی سیروس گرجستانی) با خانواده‌اش در شهرستانی نه‌چندان دور زندگی ساده‌ای دارند ولی به ناچار به تهران مهاجرت می‌کنند. این مهاجرت آنها را با چالش‌هایی مواجه می‌کند که بستر شکل گرفتن داستان طنز «متهم گریخت» است و باز یک نقد اجتماعی است. در «ترش و شیرین» نیز زوج عطاران و لولایی حضور دارد؛ سریالی که در نوروز86 از تلویزیون پخش شد. رضا شفیعی‌جم و مجید صالحی نیز از بازیگران این کار پرمخاطب بودند. «بزنگاه» یکی از آخرین همکاری‌های عطاران با تلویزیون در سال 87 بود که باز حمید لولایی در آن حضور داشت. این سریال که با حاشیه‌های فراوان همراه شده بود، موجب شد عطاران سال‌های پایانی دهه 80 و همه دهه 90 را تنها به ایفای نقش و کارگردانی در آثار سینمایی بپردازد.

***

سعید خان‌دایی «ساعت خوش» تا نورالدین خانزاده «نون‌خ»

سعید آقاخانی حالا تنها عضو ساعت خوش است که برای تلویزیون سریال طنز و پرمخاطب می‌سازد. او این روزها «نون‌خ 2» را روی آنتن دارد. اگر چه نمی‌توان متن پر افت و خیز امیر وفایی را نادیده گرفت اما نگاه سعید آقاخانی به مقوله طنز و آشنایی‌اش با شوخی‌های تلویزیونی و عامه‌پسند، «نون‌خ» را به اثری قابل توجه تبدیل کرده است. سعید آقاخانی در سال 96 نیز سریال شب عید را روی آنتن داشت. بیمار استاندارد، روزهای بد به در، خروس، دزد و پلیس و نقطه سرخط، از سریال‌هایی هستند که او در دهه 90 ساخته است؛ سریال‌هایی که طیفی از ضعیف، متوسط و خوب را دربرمی‌گیرند. راه دررو، خوش‌نشین‌ها، زن بابا و عید امسال از آثار موفق دیگر سعید آقاخانی هستند که به عنوان کارگردان و البته گاهی بازیگر در آنها حضور داشته است. او اما بازیگر توانمندی نیز هست. بازی سعید آقاخانی در «نون‌خ» بسیار قابل توجه و دقیق است. او بازی‌های خوب البته کم ندارد. نقش «خیری» به عنوان زوج امیر جعفری در چاردیواری سیروس مقدم از بازی‌های خوب است. ضمن اینکه او در نویسندگی این اثر نیز در کنار تنابنده حضور داشت. کمربندها را ببندیم، پیامک از دیار باقی، متهم گریخت، خانه به دوش، من یک مستاجرم و پشت کنکوری‌ها از دیگر سریال‌هایی هستند که بازی سعید آقاخانی در آنها برجسته بوده است.

***

کمدین‌هایی که همچنان می‌درخشند

دیگر اعضای ساعت خوش نیز هر کدام به توفیق‌هایی دست پیدا کردند اما میزان موفقیت همه شبیه هم نبوده است. نادر سلیمانی در سال‌های بعد از ساعت خوش در بیش از 30 سریال و مجموعه تلویزیونی و نزدیک به همین تعداد فیلم سینمایی ایفای نقش کرده است اما کمتر به عنوان نقش اصلی مورد توجه گرفته است. حضور مکرر او در سریال‌های طنز نشان می‌دهد او برای ایفای نقش‌های فرعی در کمدی و طنز قابل اطمینان است. حمید لولایی از دیگر چهره‌های موفق ساعت خوش است. او نیز در بیش از 30 اثر تلویزیونی و عمدتا طنز بازی کرده است؛ آثاری که تقریبا همه آنها از مجموعه‌های پرمخاطب تلویزیون بوده‌اند. رضا شفیعی‌جم هم از چهره‌هایی است که حضور طنازانه او در تلویزیون با آثاری چون نقطه چین، کوچه اقاقیا، جایزه بزرگ، شب‌های برره، باغ مظفر، چارخونه، ترش و شیرین و این چند نفر، به این آثار رنگ و بوی متفاوت‌‌تری بخشیده است. یوسف صیادی، امیر غفار‌منش، ارژنگ امیرفضلی و نصرالله رادش البته کم‌کارتر از چهره‌هایی مانند مدیری و عطاران و آقاخانی بوده‌اند. چهره‌های دیگر ساعت خوش مانند نیما فلاح، حسین رفیعی، یوسف صیادی و رامین ناصر‌نصیر هم پای ثابت بسیاری از مجموعه‌های طنز تلویزیون و بازی در آثار مدیری، رضاعطاران، مجید صالحی و سعید آقاخانی و دیگران شدند. اگر چه شاید برخی از اعضای این تیم کمرنگ‌تر از گذشته به فعالیت‌های تلویزیونی ادامه می‌دهند اما تردیدی نیست سینمای کمدی و فضای طنز در تلویزیون در 25 سال گذشته مدیون یک نسل است که از ساعت خوش آغاز کردند. فارغ از توفیق و عدم توفیق هرکدام از اعضای تیم ساعت خوش، اگر نگاهی برآیندی به مجموعه آثار طنز تلویزیون داشته باشیم، درمی‌یابیم آنچه مخاطب تلویزیون را طی این سال‌ها شاد کرده، ایده و افراد ساعت خوش بوده است.

***

فراز و فرود یک نسل خوش

***

گروه بین‌الملل: آمار مبتلایان به کرونا در آمریکا دیروز 700 هزار نفر را هم پشت سر گذاشت و به 742,459 نفر رسید. تلفات در این کشور هم با نزدیکی به مرز 40 هزار نفر، به 39,651 نفر رسید. 

نکته اینکه آنچه اعلام می‌شود آمار رسمی دولت آمریکاست و آمار واقعی بر اساس آنچه رسانه‌های آمریکایی در هفته‌های اخیر به آن پرداخته‌اند، بالاتر از این عددهاست. در این شرایط بحران مدیریت کرونا در این کشور هر روز ابعاد تازه‌ای به خود می‌گیرد. فارغ از دعوت ترامپ از هوادارانش در چند ایالت برای نافرمانی مدنی و وادار کردن فرمانداران به لغو قرنطینه یا ادامه دعوای وی با فرمانداران، آنچه در ایام کرونا بر باد رفت، اعتماد نصف و نیمه ایالت‌ها به دولت مرکزی آمریکا بود. شواهد فراوانی در یک ماه و نیم گذشته برای این موضوع در رسانه‌ها منتشر شده است که جدیدترین آن اعلام پروازهای محرمانه فرماندار یکی از ایالت‌های آمریکا به چین برای خرید تجهیزات پزشکی مورد نیاز کادر درمان ایالتش بوده است. 

اقدام این فرماندار از چشم دولتمردان آمریکایی شاید کاری زشت تلقی شود اما با توجه به اوضاع و احوال مدیریت کرونا در این کشور، وی در چشم مردمش احتمالا به مثابه یک قهرمان خواهد بود. 

به نوشته رسانه‌های آمریکایی، «جی‌بی پریتزکر» فرماندار ایالت ایلینوی برای خرید میلیون‌ها عدد ماسک و دستکش، به انجام یک سلسله پروازهای محرمانه به مقصد چین دست زده و از پکن این اقلام را خریداری کرده است. به نوشته بیزینس اینسایدر، فرماندار ایلینوی به دلیل نگرانی از تصاحب ماسک‌ها و دستکش‌ها توسط دولت دونالد ترامپ، یک سلسله پروازهای محرمانه با هواپیماهای چارتر به مقصد چین را انجام داده است. 

این روزنامه محلی در شیکاگو همچنین از رویت 2 صورتحساب فرمانداری ایلینوی به ارزش 888.275 دلار برای خرید هواپیمای چارتر به مقصد شانگهای چین تحت عنوان «پاسخگویی به بحران کرونا» خبر داد. گفته می‌شود این ایالت ۱۷۴ میلیون دلار صرف خرید دستگاه‌های تنفس مصنوعی، تجهیزات حفاظت شخصی و دیگر اقلام مرتبط با اقدامات لازم برای مقابله با کرونا کرده است.

یک منبع مطلع درباره این خریدها گفته است: ما گزارش‌هایی درباره تلاش ترامپ برای تصاحب تجهیزات حفاظت شخصی بعد از ورودشان به ایالات متحده دریافت کرده بودیم.

دفتر جی‌بی پریتزکر، فرماندار ایلینوی آمریکا ضمن امتناع از پاسخ به رسانه‌ها درباره جزئیات پروازهای انجام شده برای خرید تجهیزات، اذعان کرده این ایالت برای به دست آوردن آنها چالش‌هایی داشته است. سخنگوی فرماندار ایلینوی گفت: زنجیره تامین (تجهیزات حفاظت شخصی) شبیه غرب وحشی شده است و وقتی تجهیزات را خریدید، از اینکه آنها به ایالت برسند هم یک اقدام شاهکار و خارق‌العاده است.

یک مسؤول دیگر این ایالت هم به رسانه‌ها گفته است: با انجام این پروازها میلیون‌ها ماسک و دستکش در اختیار پرسنلی که به آنها نیاز دارند، قرار می‌گیرد و برنامه‌ریزی شده این پروازها طی هفته‌های جاری در ایلینوی به زمین بنشینند و فرمانداری دارد تلاش می‌کند از تامین این تجهیزات بسیار مورد نیاز اطمینان حاصل شود.

بیزینس اینسایدر در بخش دیگری از گزارش خود از تلاش دولت دونالد ترامپ برای تصاحب تجهیزات پزشکی ایالت‌های آمریکا خبر داد. در گزارش آمده است: تعدادی از گزارش‌ها اسناد مربوط به تلاش‌های دولت فدرال برای تصاحب دستگاه‌های تنفس مصنوعی، ماسک‌ها و دیگر تجهیزات حفاظت شخصی از ایالت‌ها را منتشر کردند که در بین آنها مواردی از صدور فرمان تصاحب و انتقال آنها بدون هرگونه توضیحی دیده می‌شود.

فرماندار ایلینوی آمریکا در مصاحبه اخیر خود با شبکه «سی‌ان‌ان» ضمن انتقاد از عملکرد دولت فدرال این کشور گفته بود او به اجرای وعده‌های دولت ترامپ درباره ارسال تجهیزات به این ایالت امیدی ندارد. خبرها درباره خریدهای محرمانه ایالت‌ ایلینوی از چین از ترس تصاحب تجهیزات مورد نیاز این ایالت برای مقابله با کرونا توسط دولت آمریکا در حالی منتشر شده که پیش از این متحدان اروپایی آمریکا هم از روش‌های مافیایی واشنگتن در ربایش تجهیزات پزشکی بشدت انتقاد کرده بودند.

 

* ادامه کشمکش بر سر قرنطینه

اینکه مسؤول اعلام پایان قرنطینه چه کسی است همچنان محل دعوای ترامپ با فرمانداران ایالت‌هاست. اگرچه پنجشنبه گذشته ترامپ به صورت صوری شأن قانونی فرمانداران ایالت‌ها را به رسمیت شناخت اما چراغ سبز وی به لشکرکشی هوادارانش در خیابان‌های ایالاتی که فرمانداران‌شان ساز مخالف با وی می‌زنند، نشان از تمایلش برای ادامه این تنش دارد. در تازه‌ترین اتفاق در این ارتباط، کار به نامه‌نگاری حامیان وی با مقامات قضایی آمریکا رسیده است. بر همین اساس گروهی از سران محافظه‌کار آمریکایی از سراسر آمریکا با نام اختصاری «سی‌اِی‌پی» در نامه‌ای به «ویلیام بار» دادستان کل آمریکا، از وی خواستند وزارت دادگستری این کشور علیه فرمانداران ایالت‌ها به دلیل آنچه سوءاستفاده بی‌حدوحصر از اختیارات بر مبنای قانون اساسی خواندند، شکایت کند.

پایگاه خبری «هیل» نزدیک به کنگره آمریکا گزارش داد این گروه خطاب به بار نوشتند: ما از شما می‌خواهیم همه دستوراتی را که از سوی ایالت‌ها و دولت‌های محلی در سراسر کشور صادر شده است، سریعا بررسی کنید. اگرچه این دستورات با هدف کاهش سرعت شیوع کروناویروس صادر شده‌، ماهیت و نحوه اجرای آنها، نگرانی‌هایی جدی را درباره  نقض حمایت‌ها و حقوقی که قانون اساسی آمریکا آنها را تضمین می‌کند، ایجاد کرده است.

در این نامه تعدادی از اقداماتی که درباره قانونی بودن آنها ابراز تردید شده مانند ممنوعیت خرید سلاح گرم فهرست شده و همچنین مقررات مربوط به خانه‌نشینی برای ممانعت از شیوع کرونا غیرضروری و اعتراض به آن جزو حقوق شهروندان خوانده شده است. 

 

* روایت گاردین از آینده تاریک فدرالیسم در آمریکا

آنچه بین فرمانداران و دولت آمریکا می‌گذرد از نگاه رسانه‌های غربی پنهان نمانده است و بسیاری این روزها از ناکارآمدی فدرالیسم می‌گویند و می‌نویسند. روزنامه انگلیسی گاردین دیروز در یادداشتی نوشت: کرونا فدرالیسم آمریکا را به چالش کشیده است.

این روزنامه افزود: شیوع ویروس کرونا در آمریکا منازعه میان دولت فدرال و ایالت‌ها را افزایش داده و فدرالیسم را در این کشور به چالش کشیده است. در این یادداشت آمده است، مطابق اصول فدرالیسم در آمریکا، مقامات هر ایالت مسؤول حفظ جان شهروندان خود در برابر ویروس کرونا هستند و دولت فدرال تنها وظیفه هماهنگی و رهبری پاسخ ملی در برابر این بیماری را دارد. ارسال منابع مورد نیاز به مناطق مختلف و اقداماتی نظیر اعمال قرنطینه باید بر اساس برنامه ملی انجام شود و همان‌طور که «اندرو کومو»، فرماندار نیویورک در این‌باره می‌گوید‌ مرزهای ایالتی برای این ویروس معنایی ندارند. این یادداشت می‌افزاید: ترامپ به قدری بی‌پرده بر پایه‌های جمهوری‌خواهی چنگ زده است که فرمانداران ایالت‌های دارای اکثریت جمهوری‌خواه به ناچار حفظ روابط خود با رئیس‌‌جمهوری را بر دیگر اولویت‌ها ترجیح داده‌اند. سیاست‌گذاری‌های محلی به قدری رنگ و بوی ملی گرفته‌ است که فرمانداران جمهوری‌خواه درباره مسائل داخلی خود نیز باید جلب رضایت ترامپ را در اولویت قرار دهند. 

این یادداشت در پایان می‌نویسد: پیام بسیار شفاف است؛ فرمانداران دموکرات باید خودشان فکری به حال ایالت‌شان کنند و فرمانداران جمهوری‌خواه نیز باید خود را به رئیس‌جمهور بچسبانند که بیشتر خود را یک ولی‌نعمت فئودال می‌داند تا رهبر یک ملت. در حال حاضر اوضاع آمریکا دقیقا برعکس چیزی است که بنیانگذاران آن انتظار داشتند. روی هم رفته این تحولات حاکی از این است که فدرالیسم نیز یکی از تلفات بی‌توجهی این ریاست‌جمهوری بی‌سابقه نسبت به تمام چیزهایی است که آمریکا بر آن تکیه دارد. 

 

* ترامپ: تلفات کرونا در اروپا و چین از آمریکا بیشتر است

ترامپ که این روزها بشدت تحت فشار انتقاد رسانه‌های کشورش در ارتباط با مدیریت کروناست و با رهبری کرونایی وی آمریکا طی 50 روز تبدیل به پرتلفات‌ترین کشور دنیا شد، در اظهاراتی تلفات اروپا و چین را بیشتر از تلفات آمریکا دانست. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا بامداد دیروز در ادامه لاف‌زنی‌های خود درباره عملکرد خوب دولتش در مقابله با شیوع ویروس کرونا، مدعی شد نقطه اوج این بیماری در ایالات‌متحده به پایان رسیده است. ترامپ در نشست خبری کارگروه کرونای کاخ سفید با ادعای اینکه تاکنون در آمریکا ۴ میلیون تست ابتلا به ویروس کرونا انجام شده، گفت: «تعداد مرگ‌ومیر بر اثر کرونا در آمریکا از کشورهای اروپایی پایین‌تر است». به نوشته رسانه‌های آمریکایی، ترامپ گفت: پیک کرونا در آمریکا تمام شده است. وی ضمن متهم کردن دولت چین به مخفی‌کاری در اعلام آمار جان‌باختگان ویروس کرونا، ادعا کرد: چین نباید عدم انتشار ارقام واقعی قربانیان ویروس کرونا را توجیه کند. آنها از نظر تعداد تلفات بسیار جلوتر از ما هستند. این بیماری را می‌شد در چین متوقف کرد اما جهان اکنون به دلیل ناتوانی آنها در این کار، زجر می‌کشد. ترامپ با ادعای اینکه نشانه‌های مثبتی از بهتر بودن وضعیت آمریکا در مقایسه با کشورهای اروپایی وجود دارد، افزود: ایالت‌های مختلف که توسط دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان اداره می‌شود، اقدامات برای رفع محدودیت‌های تردد را آغاز کرده‌اند. دکتر «دبرا برکس» هماهنگ‌کننده کارگروه کرونای کاخ سفید هم در این نشست خبری با نمایش دادن نمودارهایی از آمار شیوع ویروس کرونا در آمریکا، تلویحا مدعی شد کشورهایی مانند چین در ارائه آمار فریبکاری می‌کنند اما فقط اروپا و آمریکا در این باره حقیقت را می‌گویند. این در حالی است که وی پیش‌تر گفته بود حتی اگر دستورالعمل‌های کنونی فاصله‌گذاری اجتماعی هم رعایت شود، ویروس کرونا می‌تواند ۱۰۰ تا ۲۴۰ هزار قربانی روی دست دولت آمریکا بگذارد. 

 

* مقام ارشد آمریکایی: کرونا در آزمایشگاه چین ساخته نشده است

یکی از چالش‌های خنده‌دار ترامپ در ایام کرونا تفاوت ساختارهای سخنان وی با آنتونی فاوچی، متخصص سرشناس آمریکایی در زمینه بیماری‌های عفونی و یکی از مشاوران اوست. هر چه ترامپ در یک ماه گذشته تلاش کرده کرونا را ساخته و پرداخته چینی‌ها معرفی کند اما حالا مشاور وی می‌گوید کرونا ساخته آزمایشگاه‌های چین نیست. فاوچی مدیر انستیتوی ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی در آمریکا و یکی از مشاوران دونالد ترامپ است اما موضع‌گیری‌های کارشناسی او و سخنانش که باب میل ترامپ نیست، او را تا مرز اخراج از کاخ سفید پیش برده است. ترامپ چند روز پیش در توئیتر پیشنهاد فردی را که خواستار اخراج فاوچی شده بود بازنشر کرد. یک خبرنگار در کنفرانس خبری از این پزشک پرسید: آیا می‌توانید درباره حرف‌ها یا نگرانی‌هایی مبنی بر اینکه این ویروس به نوعی ساخته بشر است و احتمالا از آزمایشگاهی در چین به بیرون درز کرده توضیح بدهید؟ فاوچی در پاسخ گفت: اخیرا پژوهشی انجام شده که می‌توانیم آن را در اختیار شما قرار دهیم. در آن مقاله گروهی از ویروس‌شناسان تکاملی به بررسی توالی ژنی این ویروس و تکامل آن در خفاش‌ها پرداخته‌اند. جهش‌های ژنی این ویروس تا نقطه‌ای که الان به آن رسیده کاملا با انتقال ویروس از حیوان به انسان مطابقت دارد. وی در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد که ژنوم ویروس نشان می‌دهد این ویروس در شرایط آزمایشگاهی ساخته یا تقویت نشده است. 

 

***

[کارزار انتخاباتی ترامپ به پسران او پول می‌دهد!]

چند روز پیش در رسانه‌ها خبرهایی از هزینه ده‌ها میلیون دلاری تامین امنیت سفرهای غیرضروری خانواده ترامپ منتشر شده بود. حالا روزنامه هافینگتون‌پست نوشته: کارزار انتخاباتی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا به صورت مخفیانه به «کیمبرلی گویل‌فویل» نامزد پسر نخست ترامپ و لارا ترامپ همسر اریک ترامپ دیگر پسر رئیس‌جمهور آمریکا ماهانه ۱۵ هزار دلار پرداخت می‌کرده است. چند مشاور کاخ سفید که از این پرداخت مطلع هستند به هافینگتون‌پست گفتند در واقع هر کدام از پسران ترامپ سالانه ۱۸۰ هزار دلار دریافت می‌کنند. 2 منبع وابسته به حزب جمهوری‌خواه نیز دریافت این مبلغ توسط 2 پسر ترامپ به بهانه مشارکت در کارزار انتخابات مجدد ترامپ برای سال ۲۰۲۰ را تایید کرده‌اند. این پرداختی‌ها از طریق شرکت‌های تحت مالکیت برد پارسکیل، مدیر کارزار انتخاباتی ترامپ پرداخته شده است که این کار نیز با هدف دور زدن کمیسیون انتخاباتی فدرال است که کارزارهای سیاسی باید گزارش جزئیات هزینه‌های خود را اعلام کنند. پارسکیل در پاسخ به سوال روزنامه هافینگتون‌پست درباره این پرداختی‌ها گفت: من می‌توانم به آنها پرداخت کنم؛ من می‌خواهم به آنها پرداخت کنم.